Przewóz towarów o charakterze międzynarodowym wymaga stosowania odpowiednich przepisów prawa. W tym przypadku niezwykle istotną rolę odgrywa konwencja CMR. Czym tak naprawdę jest ten akt prawny i gdzie znajduje zastosowanie?
Konwencja CMR
Konwencja CMR to umowa o międzynarodowym charakterze, która dotyczy przewozu drogowego towarów. Jak można łatwo się domyślić wiąże się ona z sytuacją transportu przedmiotów pomiędzy różnymi krajami, tj. kraj wysłania i kraj odbioru towaru są dwoma odrębnymi państwami. Konwencja CMR znajduje zastosowanie już w przypadku, gdy co najmniej jeden kraj związany z danym transportem (odbiorca lub nadawca) przystąpił do tej umowy.
Prawidłowa i pełna nazwa konwencji CMR to Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu towarów (CMR) i protokół podpisania sporządzone w Genewie dnia 19 maja 1956 r. Polska jest jedną ze stron ww. umowy, co oznacza, że znajduje ona zastosowanie także do przewozów drogowych realizowanych na obszarze naszego kraju.
Zastosowanie Konwencji CMR
Konwencję CMR stosuje się do wszelkiej umowy o zarobkowy przewóz drogowy towarów pojazdami, niezależnie od miejsca zamieszkania i przynależności państwowej stron, jeżeli miejsce przyjęcia przesyłki do przewozu i miejsca przewidziane dla jej dostawy, stosownie do ich oznaczenia w umowie, znajdują się w dwóch różnych krajach, z których przynajmniej jeden jest krajem umawiającym się. Umowa ta nie ma jednak zastosowania do:
- do przewozu wykonywanych na podstawie międzynarodowych konwencji pocztowych,
- do przewozu zwłok,
- do przewozów rzeczy przesiedlenia.
Konwencja CMR jest bardzo przydatnym aktem prawnym, ponieważ w znaczący sposób ujednolica całą dokumentację przewozową w zakresie transportu drogowego towarów. Warto już w tym miejscu podkreślić, że przy stosowaniu niniejszej Konwencji przewoźnik odpowiada, jak za swoje własne czynności i zaniedbania, za czynności i zaniedbania swoich pracowników i wszystkich innych osób, do których usług odwołuje się w celu wykonania przewozu, kiedy ci pracownicy lub te osoby działają w wykonaniu swych funkcji.
List przewozowy w Konwencji CMR
List przewozowy stanowi przy Konwencji CMR jeden z najważniejszych dokumentów transportowych. Jest on bowiem dowodem zawarcia umowy przewozu. Brak, nieprawidłowość lub utrata listu przewozowego nie wpływa jednak na istnienie ani na ważność umowy przewozu, która mimo to podlega przepisom omawianej Konwencji.
List przewozowy powinien zawierać następujące dane:
- miejsce i datę jego wystawienia,
- nazwisko (nazwę) i adres nadawcy,
- nazwisko (nazwę) i adres przewoźnika,
- miejsce i datę przyjęcia towaru do przewozu oraz przewidziane miejsce jego wydania,
- nazwisko (nazwę) i adres odbiorcy,
- powszechnie używane określenie rodzaju towaru oraz sposób opakowania, a dla towarów niebezpiecznych ich ogólnie uznane określenie,
- ilość sztuk, ich cechy i numery,
- wagę brutto lub inaczej wyrażoną ilość towaru,
- koszty związane z przewozem (przewoźne, koszty dodatkowe, należności celne i inne koszty powstałe od chwili zawarcia umowy do chwili dostawy),
- instrukcje niezbędne do załatwienia formalności celnych i innych,
- oświadczenie, że przewóz, bez względu na jakąkolwiek przeciwną klauzulę, podlega przepisom niniejszej Konwencji.
W razie potrzeby list przewozowy powinien zawierać poza tym następujące dane:
- zakaz przeładunku,
- koszty, jakie nadawca przyjmuje na siebie,
- kwotę zaliczenia do pobrania przy wydaniu towaru,
- zadeklarowaną wartość towaru i sumę przedstawiającą interes specjalny w jego dostawie,
- instrukcje nadawcy dla przewoźnika dotyczące ubezpieczenia przesyłki,
- umówiony termin, w jakim ma być wykonany przewóz,
- wykaz dokumentów wręczonych przewoźnikowi.
W braku przeciwnego dowodu list przewozowy stanowi dowód zawarcia umowy, warunków umowy oraz przyjęcia towaru przez przewoźnika. W braku uzasadnionych zastrzeżeń przewoźnika, wpisanych do listu przewozowego, istnieje domniemanie, że towar i jego opakowanie były widocznie w dobrym stanie w chwili przyjęcia przez przewoźnika i że ilość sztuk, jak również ich cechy i numery były zgodne z oświadczeniami w liście przewozowym.
W celu załatwienia formalności celnych lub innych, jakie należy wypełnić przed wydaniem towaru, nadawca powinien załączyć do listu przewozowego lub postawić do dyspozycji przewoźnika potrzebne dokumenty oraz udzielić mu wszelkich żądanych informacji. Przewoźnik nie jest obowiązany sprawdzać, czy te dokumenty i informacje są ścisłe i dostateczne. Nadawca odpowiada wobec przewoźnika za wszelkie szkody, które mogłyby wyniknąć wskutek braku, niedostateczności lub nieprawidłowości tych dokumentów i informacji, chyba że zachodzi wina ze strony przewoźnika. Przewoźnik odpowiada jak komisant za zagubienie lub niewłaściwe użycie dokumentów wymienionych w liście przewozowym i dołączonych do niego lub wręczonych przewoźnikowi; jednakże odszkodowanie, które go obciąża, nie może przewyższyć odszkodowania, jakie należałoby się w razie zaginięcia towaru.
Treść artykułu napisana we współpracy z kancelarią JCZ Kancelaria Radców Prawnych Bydgoszcz
Polecamy również: