Kiedy decyzja ZRID staje się ostateczna?
Właściwy organ (wojewoda lub starosta) ma 90 dni na wydanie decyzji ZRID. Jednak sama decyzja nie jest ostateczna w dniu wydania. Kiedy można mówić o uostatecznieniu się decyzji ZRID? Jak na skutki wydania decyzji wpływa rygor natychmiastowej wykonalności?
14 dni na odwołanie
Osoby podlegające wywłaszczeniu na mocy decyzji ZRID mają prawo wyrażenia sprzeciwu wobec wydanej decyzji. Termin na złożenie odwołania do organu wyższego szczebla – odpowiednio do ministra właściwego ds. budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa lub do wojewody – wynosi 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o jej wydaniu. Wniesienie odwołania spowoduje, że wydana decyzja nie stanie się ostateczna. Warto jednak tutaj pamiętać, że aby samo odwołanie było skuteczne, nie może być jedynie brakiem zgody wywłaszczanego na realizację danej inwestycji.
Termin na odwołanie a brak zawiadomienia o wszczętym postępowaniu
Termin 14 dni na odwołanie do decyzji ZRID budzi wątpliwości interpretacyjne w przypadku, kiedy osoba podlegająca wywłaszczeniu nie otrzymała bezpośrednio zawiadomienia. Do takiej sytuacji może dojść w momencie, kiedy w katastrze nieruchomości będzie podany nieaktualny adres zamieszkania właściciela nieruchomości. Jak zatem liczyć termin 14 dni, kiedy właściciel nie otrzymał fizycznie zawiadomienia? Organ wydający decyzję ZRID ma również obowiązek wydania publicznego obwieszczenia o jej wydaniu. Właściciele nieruchomości, którzy nie otrzymali zawiadomienia o decyzji ZRID, mają prawo do odwołania w ciągu 14 dni liczonych od upływu 14 dni od daty wydania publicznego obwieszczenia (w sumie okres 28 dni od daty publikacji obwieszczenia).
Ostateczna decyzja ZRID
Jeśli właściciele wywłaszczanych nieruchomości lub inwestor nie odwołają się od wydanej decyzji we wskazanym terminie lub gdy złożą odwołanie po upływie 14 dni, decyzja ZRID staje się ostateczna.
W przypadku złożenia odwołania w terminie decyzja stanie się ostateczna dopiero po rozpatrzeniu środków odwoławczych przez organ wyższego szczebla. Wydanie przez drugą instancję decyzji utrzymującej w mocy decyzję ZRID powoduje ostateczność decyzji pierwszej instancji.
Przypadek szczególny: decyzja ZRID z rygorem natychmiastowej wykonalności
Na ostateczność decyzji inwestor nie musi czekać, jeśli nadano jej rygor natychmiastowej wykonalności. Możliwość wnioskowania o nadaniu decyzji takiego rygoru przewiduje Specustawa drogowa. Co istotne, stosowanie takiej możliwości stało się normą w inwestycjach drogowych.
Rygor natychmiastowej wykonalności wywołuje skutki prawne niezależnie od ostateczności decyzji ZRID. Tym samym inwestor po uzyskaniu decyzji może przystąpić nie tylko do realizacji inwestycji, ale również do zajęcia wywłaszczanych nieruchomości. Wniesienie odwołania od decyzji ZRID z rygorem natychmiastowej wykonalności nie wstrzyma działań inwestora.
Ostateczność decyzji ZRID a prawo do walki o odszkodowanie
Uzyskanie przez decyzję ZRID ostateczności nie oznacza, że wywłaszczony nie ma możliwości podejmowania kroków prawnych zmierzających do ustalenia sprawiedliwego odszkodowania za wywłaszczenie pod drogę. Prawo do zapoznania się z dokumentacją, możliwość zgłoszenia zastrzeżeń dotyczących poprawności przygotowania operatu szacunkowego czy prawo do ponaglenia organu to tylko niektóre działania, jakie może podjąć wywłaszczony. I chociaż niektóre z nich nie są wcale łatwe, warto się nimi zainteresować. Dużą pomocą będzie wsparcie doświadczonej kancelarii prawnej specjalizującej się w wywłaszczeniach na mocy decyzji ZRID. Dużo przydatnych informacji można też znaleźć w rzetelnych serwisach o tematyce wywłaszczeniowej.
Patron merytoryczny artykułu:
INLEGIS Kancelarie Prawne
ul. Podwale 83/7
50-414 Wrocław
tel. (71) 729 21 50
Inlegis.pl