Posiadanie oszczędności na tzw. czarną godzinę to element budowania finansowego bezpieczeństwa. Wiąże się to również z niezależnością i samodzielnością w zakresie zarządzania własnymi pieniędzmi. Czym właściwie jest finansowa wolność, jak można ją osiągnąć i jakich narzędzi do tego użyć?
Niezależność finansowa – czym jest?
Niezależność finansowa, nazywana także wolnością finansową, to stan, w którym dana osoba posiada określony zasób oszczędności i nie martwi się tym, czy będzie miała środki pieniężne do końca miesiąca. Nie musi też notorycznie prosić o pożyczkę swoich najbliższych lub uzyskiwać od nich stałego wsparcia. Wiąże się z tym budowanie poduszki finansowej, która jest gwarantem bezpieczeństwa.
Dla każdego może to jednak oznaczać coś innego. Szacuje się, że taka poduszka powinna składać się z puli oszczędności, które starczyłyby na 3-6 miesięcy bezrobocia (w wyniku utraty zatrudnienia).
Niektórzy swoją wolność finansową zaczynają budować w młodym wieku, poprzez podjęcie dodatkowej czy sezonowej pracy i stopniowe usamodzielnianie się oraz rezygnowanie ze wsparcia rodziców bądź opiekunów. Czasami jednak zbudowanie pełnej niezależności może potrwać latami.
Pierwsze kroki do finansowej niezależności – od czego należy zacząć?
Przy budowaniu niezależności finansowej warto wspomagać się konkretnymi narzędziami (produktami bankowymi), które ułatwią ten proces. Zalicza się do nich m.in. rachunek osobisty w banku, na którym można gromadzić środki, zakładać konta oszczędnościowe, lokaty czy też cele inwestycyjne.
Najlepiej sprawdzi się przy tym darmowy rachunek, w szczególności na początkowym etapie. Wybierając najkorzystniejszą ofertę z wielu, warto skorzystać z bankierowej porównywarki kont za 0 zł. Uwzględnia się tam takie informacje jak koszty korzystania z karty debetowej i bankomatów, bonusy za otwarcie rachunku oraz atrakcyjne oprocentowania.
Samo założenie konta w banku to jednak nie wszystko. Należy wdrożyć odpowiednie nawyki i przede wszystkim zacząć od:
-
Przeanalizowania swojej sytuacji finansowej – to najważniejszy krok, którego zdecydowanie nie powinno się pomijać. Dzięki takiej analizie można dokładnie zdać sobie sprawę, jak wygląda obecny stan materialny. Należy przy tym uwzględnić wysokość, charakter i regularność wpływów oraz wydatków.
-
Określenia celów finansowych – następny krok to wyznaczenie sobie realnych celów, do których będzie się dążyć. Może to być np. odkładanie na zakup mieszkania czy po prostu na wkład do kredytu hipotecznego lub również samo założenie funduszu emerytalnego. Wszystko zależy od tego, na jakim etapie życia znajduje się dana osoba. Te cele, oczywiście, będą różnić się w zależności od sytuacji materialnej i marzeń.
-
Określenia kwoty miesięcznych oszczędności – po wyznaczeniu celów najlepiej zabrać się za oszacowanie kwoty, jaką jest się w stanie co miesiąc przeznaczać na konto oszczędnościowe. Niektóre wyliczenia zakładają, że oszczędności powinny wynosić około 20% całości wpływów, ale dla każdego ta finalna kwota (lub procent) może być inny. Ważne, by zachować przy tym systematyczność.
-
Rozplanowania budżetu – na sam koniec pozostaje dokładne rozplanowanie budżetu. To istotne, aby tę czynność powtarzać regularnie przed każdym nowym miesiącem. Kontrola wpływów i wydatków to równie ważna kwestia, co oszczędzanie.
W tym procesie ważne jest stałe rozwijanie się i pozyskiwanie wiedzy. Teoria poparta doświadczeniem zdobywanym latami to najlepszy sposób na zapewnienie sobie niezależności finansowej.
Rozwijanie umiejętności finansowych – dalszy etap osiągania niezależności
Stawianie na rozwój osobisty to kluczowy element budowanie niezależności. Taką wiedzę można obecnie pozyskać nie tylko na studiach kierunkowych z zakresu finansów, ekonomii czy rachunkowości, ale także poprzez udział w różnych kursach, szkoleniach, czy po prostu poprzez czytanie wartościowych książek o tej tematyce. Istnieją również blogi, na których autorzy (często doświadczeni praktycy) dzielą się swoim doświadczeniem.
Na samym początku zawsze należy mierzyć siły na zamiary. Osoba, która dopiero co dowiedziała się, jak założyć lokatę i co oznacza wartość oprocentowania w skali roku, raczej nie powinna zabierać się za poważne inwestycje. Odkładanie dodatkowych środków na koncie oszczędnościowym lub na lokacie to bezpieczniejszy sposób dla osób początkujących.
Z czasem będzie można jednak poszerzać zakres działania i budować swój portfel nie tylko na podstawowych produktach/usługach bankowych, ale także na inwestycjach w akcje, obligacje, nieruchomości czy też inne formy jak np. surowce czy złoto.
Trzeba jednak pamiętać, że inwestycje zawsze wiążą się z pewnym ryzykiem. Nie dają one gwarancji zysku, a nieumiejętne zarządzanie nimi prowadzi jedynie do strat. Poza tym należy się również liczyć z tym, że na początku każdy się po prostu uczy. Dopuszczalne jest więc popełnianie błędów, o ile wynosi się z nich ważne lekcje na przyszłość.
Dlaczego warto osiągnąć niezależność finansową?
Niezależność finansowa daje poczucie swobody przy podejmowaniu decyzji i niweluje poczucie niepewności czy stres związany z wydatkami. Jest to stan, w którym nie trzeba martwić się, za co zapłaci się rachunki lub czy starczy środków na spłatę raty kredytu. To także zabezpieczenie na wypadek poważnych sytuacji życiowych, takich jak choroba, wypadek czy też powiększenie rodziny. Zdecydowanie warto dbać o zbudowanie wolności finansowej, ponieważ uniezależnia ona od innych i przynosi poczucie bezpieczeństwa.
Cały ten proces może niekiedy potrwać latami. Warto więc zacząć go jak najwcześniej, najlepiej w młodym wieku, wraz z podjęciem pierwszej pracy zarobkowej. Okres studiów to dobry moment na naukę planowania i zarządzania swoim budżetem.
Przy osiąganiu wolności finansowej konieczne jest przestrzeganie zasad jak kontrolowanie wpływów i wydatków oraz systematyczne oszczędzanie. Może w tym pomóc darmowe konto bankowe.